Er zijn verschillende soorten plastic en ze zijn niet allemaal geschikt om in de magnetron te gebruiken. Wat gebeurt er als je een willekeurig bakje in de magnetron zet? Dat lees je in dit artikel.
Plastic bakjes in de magnetron
We gebruiken ze allemaal wel eens: plastic bakjes om voedsel te bewaren. Soms krijg je je maaltijd in een plastic bakje bij afhaal- en bezorgmaaltijden, of je gebruikt ze om een overgebleven kliekje in de koelkast te bewaren. Die plastic bakjes zijn lang niet altijd geschikt om in de magnetron weer op te warmen. De kleurige Nest Lock-voorraadbakjes van Joseph en Joseph (zie hieronder) zijn bijvoorbeeld wel geschikt en ook nog leuk om te zien.
Zoek je goedkopere opties, bekijk dan eens deze:
- Igluu Meal Prep-bakjes
- LG Luxury & Grace glazen voedselcontainers
- Tupperware-achtige bankjes van BPA-vrij plastic
Je weet al dat de magnetron niet geschikt is voor alle materialen. Metaal gaat vonken en water wordt enorm snel warm. Als je niet oppast kan er er zelfs een flinke luchtbel in de soep ontstaan, die met een plofgeluidje de hele binnenkant van de magnetron besmeurt met soep. Plastic is een heel ander verhaal: omdat de microgolven zo krachtig zijn kunnen sommige plastics gaan smelten. Een plastic bakje dat geschikt is om te verwarmen heeft meestal de tekst ‘microwave-safe’ onderop staan. Het is ook te herkennen aan een vierkant icoon met golflijntjes. Niet alle plastic bakjes worden echter getest, waardoor je niet altijd zeker weet of een bakje veilig is om eten in te verwarmen. Kan het geen kwaad? Of moet je toch oppassen?
Plastic bakjes: 7 soorten plastic
Om het nog iets ingewikkelder te maken zijn er zeven belangrijke soorten plastic, die te herkennen zijn aan een driehoekje. Een Keepcup heeft bijvoorbeeld een driehoekje met het cijfer 5 en de lettercombinatie PP. Hieruit is af te lezen dat het gaat om polypropyleen.
Polypropyleen
Er zijn vier soorten plastic die in contact mogen komen met voedsel: polyethylene terephthalaat (PET, #1), polypropyleen (PP, #5), polystyreen (PS, #6) en polycarbonaat (PC, #7). Meestal zijn de plastic bakjes die je gebruikt om kliekjes op te warmen gemaakt van polypropylene. Het gaat dan bijvoorbeeld om bakjes voor afhaalmaaltijden, sausflesjes en wegwerpbakjes. Deze bakjes zijn goedgekeurd om voedsel op te warmen. Volgens de instanties lekken ze geen schadelijke stoffen in je voedsel. Dat wil overigens nog niet zeggen dat elk bakje van polypropyleen geschikt is voor de magnetron. Een dunwandig bakje kan door de hitte gaan smelten of zacht worden, als je maar lang genoeg op hoge temperatuur verhit.
Polystyreen
Polystyreen (PS) is een ander veelvoorkomend materiaal. Dit zijn foam-bekers die bijvoorbeeld worden gebruikt voor afhaalmaaltijden, met name voor soep en sauzen. Ze smelten niet, maar lekken wel kleine hoeveelheden styreen, een kankerverwekkende stof. Door te verwarmen stimuleer je dat proces. Gelukkig wordt polystyreen in Nederland niet meer zo vaak gebruikt.
PET
In de supermarkt vind je ook producten die in PET-flessen zijn verpakt, zoals frisdranken en sauzen. Er is een kleine kans dat je zo’n fles wilt verwarmen, maar mocht je het toch van plan zijn: doe het niet. PET lekt bij verwarmen in de magnetron antimoon, een zilvergrijze metalloïde die tot maag- en darmproblemen kan leiden.
Polycarbonaat
Polycarbonaat heeft een slechte reputatie. Al een jaar of tien is bekend dat bij de productie van BPA een chemische stof met de naam bisphenol A wordt gebruikt, dat in voedsel lekt. Dit kan invloed hebben op de prostaatklieren bij babies en veroorzaakt hoge bloeddruk. In lage doseringen zou BPA veilig moeten zijn, maar uit voorzorg hebben veel fabrikanten ervoor gezorgd dat hun polycarbonaat verpakkingen geen BPA meer bevatten. Vooral oudere plastic bordjes en bakjes met het cijfer 7 kunnen een hogere concentratie BPA bevatten, waar je door de magnetron extra aan wordt blootgesteld.
In Europa wordt een veilige grenswaarde gehanteerd van 4 microgram per kilogram lichaamsgewicht per dag. In de Verenigde Staten is een veel hogere blootstelling toegestaan, namelijk 50 microgram per kilogram lichaamsgewicht per dag. BPA wordt in verband gebracht met een groot aantal klachten, waaronder hartziektes, diabetes, zwaarlijvigheid en oestrogeenafhankelijke kanker. Opvallend is dat onderzoeken die door de industrie zijn gefinancierd vaak beweren dat er geen schadelijke effecten vinden, terwijl overheidsstudies juist wél schadelijke effecten aantonen.
Elke kunststof lekt chemicaliën
Ben je na het lezen van bovenstaande punten bezorgd geworden, dan is dat terecht. Uit meerdere studies blijkt namelijk dat alle plastics een bepaalde hoeveelheid chemicaliën lekken als je ze gebruikt om voedsel op te warmen. Ze zorgen vooral voor oestrogene activiteit (EA). Deze chemicaliën imiteren de eigenschappen van het vrouwelijke hormoon oestrogeen, dat onder andere kan leiden tot vervroegde puberteit bij kinderen, minder zaadcellen bij mannen en verhoogd risico op eierstok-, borst- en prostaatkanker.
Twee tips voor plastic bakjes en de magnetron
Meestal zal de blootstelling laag zijn en gaat het niet om gevaarlijke doseringen. Maar waarom zou je risico’s nemen, terwijl je ze ook heel gemakkelijk kunt voorkomen?
Dit zijn twee makkelijke oplossingen:
- Gebruik glazen vershouddozen. Ze zijn er van verschillende merken en ze zijn niet veel duurder dan plastic bakjes. Kies er eentje met BPA-vrij deksel.
- Schep de maaltijd op een bord voordat je het opwarmt. Op een bord van aardewerk, porselein of glas heb je geen last van lekkende chemicaliën.
Ook voor voorraadpotten waar je etenswaren langere tijd in bewaart kun je het beste kiezen voor glas of een andere niet-kunststof.
Zoek je een vrijstaande magnetron, kijk dan eens hier.